Een boek met zo’n titel laat ik graag staan, ik ben niet van de boeken en de films waar het bloed van af spat. Sterker: ik kan er niet zo goed tegen. Gewelddadige en bloederige scenes achtervolgen me in mijn slaap en verstoren mijn nachtrust… Een teer zieltje, zou je kunnen zeggen. Of dat zo is, weet ik niet, dat oordeel laat ik aan hen over die het nodig vinden er wat van te vinden. Maar een ziel met weinig eelt op, dat zou wel kunnen kloppen, geloof ik.

Genoeg introspectie voor vandaag. Ik liet me toch verleiden tot het lenen van dit boek omdat het zich afspeelt in mijn geliefde Schotland, meer bepaald in de omgeving van het kleine, charmante dorpje Applecross, Wester Ross, waar je door de bergen naartoe rijdt over een indrukwekkende bergpas… Er ligt daar een prachtig stukje kust vanwaar je een mooi zicht hebt op de eilanden Raasay en Skye. Dat uitzicht wordt in het boek meermaals genoemd en dan is het zó fijn om daar beeld bij te hebben.

Terug naar het boek, dat is geschreven door Graeme Macrae Burnet. In de gevangenis van Inverness zit de zeventienjarige Roderick Macrae te wachten op zijn proces. Hij heeft een gruwelijke, drievoudige moord gepleegd in Culduie, een dorpje waar een tiental huizen staat. In een daarvan woont Roderick (Roddy) zelf met zijn vader, zus en de jonge tweeling. Zijn moeder is anderhalf geleden overleden…

Culduie ligt er tegenwoordig bij zoals je op de onderstaande foto ziet: nette huisjes, met daarvoor een strook land waarop de mensen vroeger hun voedsel verbouwden: aardappelen, uien, prei, wortelen… Achter het dorp torent de Carn an Uaighean (362 m) die Roddy vaak beklom en vanwaar hij dan uitkeek over de baai… Wij maakten vanuit Culduie tweemaal de wandeling naar een paar mooie koraalstrandjes…

O wat is het heerlijk om al die herinneringen op te halen… Echter, dit hoort een boekbespreking te zijn, dus terug naar Zijn bloedige plan. In de 19^de eeuw moet het er hier allemaal veel minder lieflijk hebben uitgezien dan nu! Het leven was bikkelhard, de mensen leefden van de arbeid op het land en hadden een paar schapen en wat koeien, of gingen de zee op om de kost te verdienen. Een dak boven het hoofd werd vaak gedeeld met het vee… In de winter werd er honger geleden. Grootgrondbezitters verpachtten land en woningen aan de arme keuterboertjes en vissersgezinnen en leefden hun comfortabeler levens in grote landhuizen, zoals Applecross House. Zij verdienden geld o.a. met het organiseren van jachtpartijen voor de rijkelui uit de grote steden.

Het boek is een soort reconstructie van een misdaad aan de hand van allerlei documenten, o.a. een relaas van de feiten, door Roderick Macrae zelf te boek gesteld tijdens zijn gevangenschap in Inverness Castle. Verder wordt er geput uit krantenartikelen, verslagen van getuigenverhoren en andere verslagen van het onderzoek en het proces.

Het boek begint, na een voorwoord, met de getuigenverklaringen. Dan volgt het relaas dat is geschreven door Roderick Macrae. Om de lezers te helpen is er een handige plattegrond van Culduie bijgevoegd waarop de locatie van de huizen van de bij het verhaal betrokken personen is aangegeven. Roderick Macrae en zijn familie bewoonden het meest noordelijke huis van het dorpje, terwijl de slachtoffers, Lachlan Mackenzie en diens dochter en zoontje, in het huis aan de zuidkant woonden. We maken tevens kennis met Roddy’s advocaat Andrew Sinclair en met James Bruce Thomson, een gevangenispsycholoog, die door Sinclair is opgetrommeld met de bedoeling Macrae ontoerekeningsvatbaar te laten verklaren.

Dan volgen de medische rapporten, een verhandeling door de heer James Bruce Thomson (Reizen in het grensgebied van de waanzin) en tot slot het verslag van het proces dat drie dagen duurde; de jury kwam pas op de vierde dag tot een uitspraak…

Als lezer vraag je je af of dit verhaal inderdaad echt is gebeurd… Die vraag laat ik liever onbeantwoord, want ze hoort bij de sfeer van het boek, vind ik. Wil je echter het antwoord weten, klik dan op deze link (de boeiende geschiedenis-pagina behorend bij een vakantiehuisje in Culduie).

Ik heb enorm genoten van Zijn bloedige plan. Het boek leest als een trein, het speelt zich af op plekken waar ik zelf ben geweest, het is goed geschreven en bevat soms heerlijk onderkoelde Britse humor.

“Het drankgelag liep behoorlijk uit de hand en de heer Philby moest bekennen dat hij ‘zich de gastvrijheid van de Hooglanders iets te gretig had laten welgevallen’, want toen zijn hospita hem de volgende ochtend wekte, hoefde hij niet eens opnieuw zijn veters te strikken.“

Zijn bloedige plan (documenten gerelateerd aan de zaak van Roderick Macrae), geschreven door Graeme Macrae Burnet. Engelse titel: His bloody project. Een absolute aanrader… ⭐⭐⭐⭐⭐