Zelfs voor deze import Noord-Hollander c.q. Nederlander van Belgische nationaliteit is het zó normaal: al dat water in Nederland… En dat ‘die Hollanders’ overal in de wereld bekend staan om hun kennis van water, vinden we allemaal en eveneens vanzelfsprekend. Kijk, een groot deel van Nederland ligt onder de zeespiegel. Ik las onlangs nog op een informatiebord dat de provincie Flevoland gemiddeld 5 meter onder NAP ligt. NAP staat voor Nieuw Amsterdams Peil en voor de zeespiegel. 5 meter onder NAP betekent dus 5 meter ónder de zeespiegel. Nou, dat vind ik nogal wat. Dan moet je wel wat over water weten – en over hoe je ertegen kunt beschermen!

Het huis waarin ik woon staat ook al onder de zeespiegel, ongeveer 1 meter, dacht ik. Daar sta ik eigenlijk nooit bij stil, maar hoe bijzonder is dat!? Mocht de Hondsbossche Zeewering het ooit begeven, dan staat onze piano in het water en moet ik duiken om bij een fles wijn of een flesje trappist te komen… Best gek eigenlijk, als je er zo over nadenkt. En onwenselijk natuurlijk. Ik mag dan ook hopen dat het ons nooit overkomt.

Wat maakt dat ik opeens zo nadenk over water…? Wel, dat komt door ons bezoek – afgelopen weekend – aan het Waterloopbos. Wat een fascinerende plek is dat! Dank aan onze gastvrouw L. dat zij ons daar mee naar toe nam…

Door deze wandeling ben ik me weer wat gaan verdiepen in de geschiedenis van de uit de Zuiderzee gewonnen polders, denk aan de Wieringermeer, de Noordoostpolder en natuurlijk de Flevopolder. Ene ingenieur Lely stond aan de wieg van dit immense project: het temmen van een woeste, soms vernietigende binnenzee – door haar af te dammen en deels in polderland om te zetten. Wat een project!

Terug naar het Waterloopbos. Om te weten wat daar gebeurde, moeten we de ogen richten op Delft, waar het Waterloopkundig Laboratorium (WL) tussen 1927 en 2008 werkte als een Nederlands onafhankelijk wetenschappelijk instituut op het gebied van hydraulica en waterbouwkunde. In de latere periode stond het instituut bekend als WL | Delft Hydraulics. In 2008 is het overgegaan in het instituut Deltares. Het Waterloopkundig Laboratorium was een zgn. Groot Technologisch Instituut (GTI) en had de taak om waterloopkundige en waterbouwkundige kennis te verwerven, te genereren en uit te dragen. Het deed onder meer onderzoek naar de oorzaken van veranderingen in de loop van rivieren, zeearmen en kusten de eventuele beïnvloeding daarvan door waterbouwkundige activiteiten. Het instituut had een belangrijke adviserende rol bij de totstandkoming van de Deltawerken.

Van 1951 tot 1996 was er in de Noordoostpolder een tweede vestiging van het WL onder de naam Waterloopkundig Laboratorium “De Voorst” (WLV). Het gebied lag bij de Zwolse Vaart en het Kadoelermeer, tussen Marknesse, Kraggenburg en Vollenhove. Er was hier ruimte om grote schaalmodellen van zeearmen en havens aan te leggen om daarmee de invloed van waterbouwkundige werken op de krachten van het water te kunnen voorspellen. Er kon hierbij gebruik worden gemaakt van de grote verschillen in het peil van de oppervlaktewateren in de omgeving.

Vanaf de jaren 1980 begonnen computermodellen gangbaar te worden om mogelijke waterstromen in kaart te brengen en dit verminderde de noodzaak van zeer grootschalige fysieke watermodellen. In verband hiermee besloot het WL in 1995 de activiteiten in Delft te concentreren en de vestiging in de Noordoostpolder te sluiten. Het terrein werd uiteindelijk in 2002 gekocht door Natuurmonumenten. Het kreeg de naam Waterloopbos. De watermodellen zijn nog steeds te bekijken; in het bos loopt een wandelpad langs de verschillende waterlopen.(bron: Wikipedia)

Het Waterloopbos is in 2013 opgenomen in het Beschermingsprogramma Wederopbouw 1959-1965 en sinds 20 mei 2016 een Rijksmonument. Zoals gezegd, ik vind het een fascinerende plek waar ik zeker nog een keer naar terug wil gaan, maar dan met wat meer kennis van zaken. Op de website waterloopbos.net vind je een schat aan informatie. Abe Hoekstra (oud-medewerker van het WL van 1966-1996), vertelt er in woord en beeld een deel van de geschiedenis van het Waterloopkundig Laboratorium “De Voorst”. Daarbij is hij geholpen door een aantal oud-medewerkers van het Waterloopkundig Laboratorium, kortom, er is daar met kennis van zaken een hoop informatie verzameld!

Hieronder enkele van de foto’s die ik tijdens onze wandeling heb genomen…