De doorwinterde latinist herkent in de titel een variant op de bekende uitspraak van Julius Caesar, uit het jaar 47 voor Christus: veni, vidi, vici = ik kwam, ik keek en ik overwon. Het verschil zit ‘m in het derde woord – een belangwekkend verschil, want victus betekent overwonnen. En ja, deze blog gaat over een nederlaag… Albert Sánchez Piñol schreef een meeslepend boek over de val van Barcelona. Nee, nee, níet van FC Barcelona! Ik bedoel de stad Barcelona. Een beetje geschiedenis… óók om de enorme realiteit te begrijpen tussen FC Barcelona en Real Madrid.
In de nasleep van de Spaanse Successieoorlog (1701–1713) belegerde een Spaans-Franse troepenmacht de opstandige Catalaanse hoofdstad Barcelona. Als ik Spaanse schrijf, bedoel ik in feite Castiliaanse. Filips V was al op de Spaanse troon gehesen, maar Catalonië erkende zijn koningschap niet. Catalanen en Castilianen mogen elkaar heden ten dage niet (cfr. de huidige afscheidingsbeweging), en mochten elkaar toen ook al niet… Dit is zachtjes uitgedrukt! Met een overweldigende troepenmacht begonnen de Spaans-Franse troepen in juli 1713 de belegering van Barcelona. De verdedigingswerken rond de stad waren in niet al te beste staat en men dacht gauw komaf te maken met de weerstand van de Barcelonezen. Dat was echter een misvatting… Barcelona hield dapper stand, maar uiteindelijk moesten ze zwichten voor de overmacht van de vijandelijke troepen.
Victus (De val van Barcelona) is een bijna 600 bladzijden tellende roman over deze historische gebeurtenis. Denk nou vooral niet dat het een saaie roman is. Piñol heeft een ruwe, vlotte pen en brengt zowel het tijdsbeeld als de personages kleurrijk tot leven. In feite kan ik het boek niet beter samenvatten dan met de teksten die achterop het kaft staan:
- Victus is een avonturenroman vol historische meedogenloosheid.
- Victus is oneerbiedig, ongewoon en zeer respectvol.
- Victus is een liefdesverhaal en de beschrijving van het eerste grote pan-Europese conflict.
- Victus is één groot reisverhaal en gaat over een belegering die maar liefst dertien maanden duurde.
- Victus is het verhaal over laffe adel en moedige kleine luiden en studenten.
- Victus is het verhaal van een David tegen en Goliath.
En daarmee verklap ik niets behalve dan dat Barcelona inderdaad viel op 11 september 1714. De datum van die enorme Catalaanse nederlaag is tegenwoordig de Diada Nacional de Catalunya ofte de Catalaanse nationale Feestdag. Bijzonder…
Wat ik nog wel kwijt wil is dat ik het ook een ongelooflijk interessant boek vind omdat het inzicht geeft (als het ware van binnenuit) over de oorlogsvoering in die tijd en de opvattingen daarover die toen leefden. Het is fijn dat de auteur achterin het boek een namenlijst van de (historische) hoofdpersonen en bijfiguren heeft geplaatst, alsmede een chronologie van de Spaanse Successieoorlog. In feite moet je eerst die informatie tot je nemen voor je aan het boek begint.

Victus leest als een trein! Ik geef dit boek – weliswaar na enige aarzeling – toch vier sterren ⭐⭐⭐⭐.