Maandag, de eerste dag van de werkweek… Het is wel krokusvakantie, dus ‘de kids’ zitten weer thuis en we verwachten dat er toch nog wat volk op de been zal zijn. Vandaag zoeken we de boorden van het IJsselmeer op (strikt genomen die van het Markermeer) en we beginnen op… Marken. Het voormalige eilandje is nu met het vasteland verbonden d.m.v. een dam waarover ook de enige toegangsweg loopt. Op het kleine eiland liggen verspreid een aantal woonkernen. Typerend zijn de werven: verhogingen in het land (terpen) waarop de mensen hun houten huizen bouwden ter bescherming tegen de zee. Later werden die werven te klein en eromheen bouwde men houten huizen op palen. Dat is allemaal nog goed te zien want voor het patrimonium op Marken is goed gezorgd en zowat het hele eiland is beschermd dorpsgezicht. Alleen de woonkern Minnebuurt bestaat voornamelijk uit modernere huizen, zeg maar een soort Alkmaar-Noord aan het Markermeer… De eerste huizen werden er opgeleverd in 1960 (bron: Wikipedia). Dat was drie jaar nadat Marken geen eiland meer was…

We parkeren bij het dorp: een dagkaart kost er € 9,00. Bij dit soort bedragen voel ik me toch altijd een beetje uitgeknepen… Hier op Marken is nl. geen alternatief, behalve helemaal aan het begin van de dam waar een kleine parkeerplaats is aangelegd – dat is 5 km asfalt lopen extra (heen en terug wel te verstaan) en dat kan en wil niet iedereen… We lopen een bruggetje over en wandelen op ons gemakje door het buurtschap Kets naar de Havenbuurt. Het lijkt wel alsof we de enige toeristen zijn vandaag… OK we zijn redelijk vroeg. OK het is grijs weer en er staat een dun windje. Maar deze rust had ik eerlijk gezegd niet verwacht! Vanaf de eerste stappen klikken de camera’s op volle toeren.

Het is inderdaad alsof je hier in een levend museum loopt… Heel veel huizen zijn van hout gemaakt en zijn groen of zwart geschilderd. Ik vraag me af of dit groen hetzelfde is als Zaans groen. Bestaat er ook zoiets als Marker groen? Het is in elk geval allemaal heel fotogeniek! Het zonnetje doet zijn best om door de hoge bewolking te prikken en wordt daarbij ook nog gehinderd door Saharazand dat hoog in de atmosfeer zweeft, aangevoerd door de zuidenwind… Kortom, geen uitbundige zonneschijn en dat maakt het frisjes, zeker in combinatie met de kille wind! Ik ben blij dat ik op het laatste nippertje toch nog een dikkere jas heb aangetrokken…

Bij de ingang van de haven staat het watersnoodmonument. In de nacht van 13 op 14 januari 1916 voltrok zich op Marken een watersnoodramp; de zgn. Zuiderzeevloed van 1916 teisterde vele stadjes, dorpen en polders rond de Zuiderzee. De stormvloed viel samen met een hoge afvoer op de rivieren. Als gevolg daarvan braken op tientallen plaatsen de dijken. Marken werd zwaar getroffen, de storm kostte er 16 mensenlevens… Lydia Rood schreef er een prachtig jeugdboek over: De stem van het water (1997). In mijn jaren als leraar heb ik dit boek meermaals gebruikt tijdens de lessen geschiedenis! Ik vond afgelopen weekend zelfs nog de CD met het voorgelezen boek erop en heb ‘m uit de prullenbak gered 😊. Komt misschien nog eens van pas!

We dwalen een tijdje rond bij de haven. De kou drijft ons ten slotte de dijk op: bewegen om weer warm te worden! We lopen langs de Gouwzee (deel van het Markermeer dat voor ongeveer 3/4 is afgedamd). Op de weilanden grazen duizenden ganzen. Aan de noordpunt loopt de dam door, de dijk maakt een U-bocht en via de Minnebuurt komen we ten slotte bij het Paard: de vuurtoren van Marken.

We zetten ons aan een picknicktafel, met uitzicht op de vuurtoren. De rugzak gaat open, ik drink van de hete koffie uit de thermoskan en maak van de gelegenheid gebruik om een dunne fleece aan te trekken, en een sjaal en een muts paraat te hebben voor als we verder wandelen, met de wind op kop.

De tocht gaat verder. Intussen zijn er meer wandelaars, de meeste echter lopen door het binnenland naar de vuurtoren en terug. Wij blijven langs het water lopen tot bij de Rozenwerf. Iets van zee af ligt de Moeniswerf, je ziet goed dat de werven wat hoger liggen, op terpen…

Vanaf de Rozenwerf lopen we terug naar de Havenbuurt. Daar is intussen ook meer beweging te bespeuren en we laten ons verleiden om een patatje en een portie kibbeling te kopen. In de beschutting van een overkapt bankje aan de haven, onder grote belangstelling van meeuwen en eenden, zitten we heerlijk te smikkelen!

We wandelen naar de auto via de schilderachtige Kerkebuurt. Marken is een eiland waar het overheersende geloof protestants en gereformeerd is. Bijna drie kwart van de bevolking stemt CDA en aanverwante. Maar… er valt niets verkeerds te vertellen over de Kerkebuurt: smalle straatjes en steegjes, een enkel pleintje en alle huizen strak glimmend in de verf!

Het zal tegen drieën lopen als we weer bij de auto zijn. We besluiten nog een bezoek af te leggen aan Edam… Daarover morgen meer.