Zaterdag 6 juni 2020

Het is zaterdagochtend en na een buitengewoon intensieve werkweek is het tijd voor wat ontspanning… En hoe kun je je beter ontspannen dan door het maken van een wandeling in de duinen, haren in de wind, stralend zonnetje, Hollandse wolkenluchten!

We parkeren bij de Franschman, aan het begin van de Zeeweg naar Bergen, en lopen over een klein paadje aan de overkant van het fietspad het duingebied in. Van echte ontspanning is echter niet meteen sprake want je wordt hier doorlopend van je sokken gefietst door groepen racende mountainbikers die niet weten dat er een rem op hun fiets zit. Echt degoutant! We lopen hier in PWN-gebied en op veel paden mag je tot 11 uur fietsen. Daar heb ik op zich niets tegen als die fietsers mensen zijn die op hun gemakje over de paden trappen, genietend van al het moois dat er te zien is. Maar deze hufters zien alleen hun voorwiel en/of de rug van diegene die voor hen rijdt. Ze praten niet met elkaar maar roepen naar elkaar. Kortom, het zijn mensen die respectloos over de wandelpaden en door de natuur scheuren. De uitzondering daargelaten… dat moet ook gezegd worden.

Ik begrijp echt dat er mensen zijn die willen sporten in de natuur, al is mijn stelling: de natuur is geen speeltuin. (En moet dat ook niet worden.) Anno 2020 echter zoeken steeds meer mensen de natuur op. Een gezonde levensstijl wordt gepromoot en bewegen hoort daarbij. De duinen zijn niet voor mij alleen, het is goed als veel mensen kunnen genieten van al die natuur niet zo heel ver van huis… Maar laten we elkaar wel wat ruimte bieden – en laat ons vaststellen dat rust zoekende wandelaars en racende mountainbikers niet goed samengaan. Bovendien, als je ziet hoe die gasten de paden kapot fietsen! Zeker nu het zo lang droog is geweest en de zanderige duinpaden hier en daar in zandbakken zijn veranderd. De mountainbikers willen dat mulle zand vermijden en fietsen de randen van de paden stuk, met als gevolg dat de duinpaden op sommige plekken meters breed zijn.

Ik vind het in de Schoorlse duinen veel beter geregeld. Daar worden mountainbikers en wandelaars uit mekaar gehaald. Fietsers zijn welkom op de fietspaden, mountainbikers kunnen hun hartje ophalen op het uitdagende mountainbike parcours en wandelaars kunnen in alle rust genieten van een ontspannen(de) wandeling op de paden en paadjes die door het duinlandschap voeren…

Wat ons vanmorgen opvalt zijn de grote plakkaten hengel die hier groeien en nu ook bloeien. Wikipedia meldt het volgende: hengel (melampyrum pratense) is een plant uit de bremraapfamilie (Orobanchaceae). Tot 2001 werd de soort ingedeeld bij de helmkruidfamilie (Scrophulariaceae). Het is een halfparasiet, hij heeft groene blaadjes voor fotosynthese, maar water met nutriënten wordt door de wortels afgetapt uit de wortels van andere planten. Met deze strategie kan hengel in een aantal weken volledig uitgroeien en ook in droge milieus voldoende water opnemen. Bekende gastplanten zijn eik, berk en bosbes. Hier teert de hengel duidelijk op de eik als gastheer – en nu snap ik waarom de bloem hier zo prachtig en in groten getale bloeit te midden de droge duinen!

Parallel aan het brede pad waarover wij lopen, steeds opzij springend voor racende mountainbikers (en hijgende hardlopers die vaak geen benul hebben van wat 1,5 meter afstand houden betekent), zien we een smal paadje lopen. Bij een eerdere wandeling was dit me al opgevallen maar nu is het verlangen naar rust zó groot dat we op dat smalle paadje gaan lopen dat al gauw afbuigt van het grote pad. We komen in een deel van het duin waar zelden iemand komt, en toch loopt hier dat paadje, dus af en toe moet er passage zijn. Na een tijdje verpietert het paadje wat, en komen we op oude duinpaden terecht die duidelijk in onbruik zijn geraakt. Maps.me toont ze ook niet en dát wil wat zeggen want meestal zijn de kleinste paadjes wel te vinden op deze kaarten-app. We beseffen dat we niet verder kunnen lopen, oriënteren ons even en struinen dan over wat uiteindelijk ook een oud duinpad moet zijn, terug naar het grote pad. Waar we onmiddellijk weer aan de kant moeten springen…

We wandelen verder richting de Bergense duinmeertjes. We komen door een bosje waar een mooie struik rododendron staat te bloeien. Rododendron is een niet-inheemse soort en komt in de natuur in verwilderde varianten voor. In Snowdonia (Wales) is een groots uitroei-programma opgezet omdat de rododendron andere inheemse planten verdringt. Vanuit tuinen is de rododendron daar opgerukt in de natuur en heeft er heuse bossen gevormd waar niets anders groeit dan… rododendron. Ik neem aan dat de PWN-boswachters dit wel weten. En eerlijk is eerlijk, het is een mooie groene struik met prachtige bloemen die nu volop uitlopen.

Bij het duinmeertje zetten we ons op een bankje. Ik eet de meegebrachte liga op, vrouwlief zet haar tanden in een gezonde boterham met kaas. Verschil mag er wezen… Met deze brandstof in het lijf gaan we verder. Het pad langs het meertje is nog steeds afgesloten, dus moeten we even over het fietspad. Bij een volgend meertje gaan we naar rechts. Hier hebben we enkele weken geleden honderden kikkervisjes gered: het pad stond toen onder water maar je zag dat het water aan het zakken was. Duizenden dikkopjes lagen er te wachten op dood-door-uitdroging en samen met andere wandelaars hebben we een deel van die beestjes gered!

De wandeling gaat verder, ons doel is het betonnen koepeltje niet ver van Bergen aan Zee. Af en toe duikt de zon achter een vette wolk, maar over het algemeen mogen we niet mopperen! Dat koepeltje is een restant uit WO II: de Duitsers maakten hier een drenkplaats voor paarden en overdekten die met een bunkerachtig bouwwerkje.

Ten zuiden van ons zien we een donkere wolkentrein langs zeilen: die zou zich wel eens kunnen ontwikkelen tot een eerste bui! In de kant van de weg groeien slangenkruid en ossentong, beide leden van de familie der ruwbladigen.

Het loopt intussen richting het middaguur en dus is het tijd om weer richting de auto te wandelen… Met de wind in de rug leggen we de laatste kilometer af. Er is steeds minder blauw aan de lucht en de wind is flink aangetrokken tot een kracht 7. Op naar een grote pot thee!