Vrijdagavond. Eens in de zoveel weken komen we in het gebouwtje van de kinderopvang  in de Oosterhout bijeen met een paar mensen die samen een leesclubje vormen, voortgekomen uit de klantenkring van boekhandel Het Keerpunt – helaas ter ziele gegaan – in ons charmante stadje Alkmaar…

Deze keer hebben we Nummer 11 gelezen, het elfde boek van de Britse satirische schrijver Jonathan Coe. Ik had nog nooit van de goede man gehoord. Dat is nou het leuke van een leesclub: je leest boeken die je wellicht anders nooit zou ‘tegengekomen zijn’.

Omdat Coe een Britse schrijver is, heb ik het boek in het Engels gelezen. Prima te doen, leest als een trein*. Coe is een verhalenverteller. Number 11 bestaat uit vijf verschillende verhalen. Tales that witness madness – de ondertitel van het boek. En dat ‘madness’ klopt…

Het eerste verhaal heet The Black Tower. De warme en liefdevolle omgeving van het grootouderlijk huis contrasteren hier met de dreiging van mensen die aan de rand van de samenleving leven. In verhaal twee, The Comeback, gaat het over de hunkering naar voormalig succes en de waanzin van/achter reality TV-shows. In The Crystal Garden gaat een professor achter herinneringen aan een film uit zijn jeugd aan en dat loopt niet goed af. The Winshaw Prize is opgezet als een klassieke Britse detective en laat ons kennismaken met de familie van een nietsontziende persmagnaat. In What a Whopper! ten slotte komen we terecht in de wereld van de very, very rich.

Elk verhaal is vormgegeven in een ander genre, o.a. fantasy, satire, horror, detective. Maatschappijkritiek is niet van de lucht. Volgens De Volkskrant is Jonathan Coe “een auteur die sociaal-politieke gedrevenheid paart aan een scherpzinnig gevoel voor humor”.

De (hoofdrol)spelers uit de verschillende verhalen komen elkaar als het ware toevallig tegen in de verschillende verhalen die daardoor op een bepaalde manier ook met elkaar worden verbonden. Het schijnt trouwens dat deze (hoofdrol)spelers ook in enkele van zijn andere boeken voorkomen…

Middle England

Ik ben door het lezen van Number 11 – en door me wat te verdiepen in Jonathan Coe – erg nieuwsgierig geworden naar zijn andere boeken. Ik heb het meeste zin om mijn tanden eens te zetten in de politiek geïnspireerde trilogie waarvan in 2019 het derde deel verscheen: Middle England, waarin de verwikkelingen rond de Brexit ‘behandeld’ worden. Coe grijpt in deze roman terug op een groep personages die hij ook al opvoerde in The Rotters’ Club (2001) en The Closed Circle (2004).

Alex Preston, die voor The Guardian schreef, vond dat het gebruik van personages uit meerdere generaties, die bijna een decennium in de Britse geschiedenis bestrijken, hem “de eerste auteur maakt om onze huidige nationale identiteitscrisis aan te pakken met behulp van de vorm die het meest geschikt is voor de taak”. In The Irish Times eindigde John Boyne zijn recensie met te zeggen: “Miljoenen woorden zijn en zullen worden geschreven over Brexit, maar weinigen zullen de kern van het waaróm zo indringend verwoorden als Jonathan Coe in Middle England.”

*Wie het boek wil hebben, mag contact met me opnemen bijv. door middel van een reactie onder dit stukje. Je mag het boek dan hebben, op voorwaarde dat je het zelf weer doorgeeft aan iemand anders, nadat je het hebt gelezen.