Op vrijdag 21 september 2018 woonde ik een congres bij samen met een collega uit de kinderopvang. Op de terugweg vertelde hij me enthousiast over de film Les Choristes: een must see volgens hem. Ik liet er geen gras over groeien en op 26 september 2018 had ik de DVD in huis, geleend van de bibliotheek. Iets minder vlot ging het met het kijken: op de een of andere manier moet ik diep in mij een serieus obstakel (een ouderboodschap?) overwinnen om mezelf een avond op de bank te zetten en naar een film te kijken. Het duurde dan ook tot gisteren, donderdag 5 december 2019, ruim een jaar later dus, voordat ik het doosje open maakte en me samen met vrouwlief op de bank installeerde om naar Les Choristes te kijken. (Belofte: morgen breng ik de DVD terug naar de bibliotheek.)

Les Choristes (in het Nederlands vertaald: De koorzangers) is een Frans-Zwitsers-Duitse film uit 2004, geregisseerd door ene Christophe Barratier.

Het is 1999. Een beroemde dirigent, Pierre Morhange, verneemt net voordat hij een concert geeft in New York, dat zijn moeder is overleden. Hij reist terug voor de begrafenis. Op een avond wordt er aangebeld: het is Pépinot, een jongen met wie hij op het Internat Fond de l’Etang zat (een kostschool voor moeilijk opvoedbare kinderen – de naam Bodem van de Vijver lijkt me symbolisch gekozen, nietwaar). Pépinot brengt Morhange een bijzonder cadeau: het dagboek van Clément Mathieu, de surveillant op Fond de l’Etang. We gaan terug naar 1949…

Clément Mathieu, muziekleraar en componist-zonder-roem, arriveert na veel omzwervingen én mislukkingen in het onderwijs op Fond de l’Etang; blij dat hij überhaupt een baan heeft, ook al is het dan een waar hij behoorlijk tegenop ziet. Bij de poort staat een jongetje: Pépinot, een weeskind, immer en tevergeefs wachtend bij de poort van het internaat tot hij op een zaterdag door zijn vader zal worden opgehaald… In de kostschool heerst een ijzeren discipline. Het motto luidt: action – réaction! Met andere woorden: als een kind iets uitvreet, moet er onmiddellijk en meedogenloos worden gestraft.

De titel van de film verraadt al dat monsieur Mathieu de muziek inroept om de kinderen iets te kunnen bieden naast alle ellende, schoolwerk en tucht. Het is misschien allemaal een tikkeltje voorspelbaar en romantisch, maar er ontwikkelt zich een prachtige, sfeervolle film die laat zien dat je ook met liefde veel kunt bereiken bij kinderen die het moeilijk hebben in hun leven en dat door ingewikkeld gedrag laten blijken… Een film die óók laat zien dat muziek een universele taal is waarmee je vele harten kunt beroeren en verzachten. Even tussen haakjes: niet voor niets dat we op de vrijeschool zoveel aandacht besteden aan zingen!

De film eindigt weer in 1999. Het dagboek van Clément Mathieu wordt dichtgeklapt…

We hebben ontzettend genoten van deze film, ik kan niet anders zeggen…

Morhange en Pépinot

Klassenfoto, uiterst rechts  monsieur Mathieu.