Met de leeskring lazen we Een van ons, geschreven door Richard Wright, een Amerikaans schrijver. De oorspronkelijke titel luidt Native son. Eind jaren ’80 van de vorige eeuw was er al eens een Nederlandse vertaling en die droeg de titel Zoon van Amerika.

Op de foto kun je de flaptekst lezen:

450 bladzijden te lezen, verdeeld in drie boeken of hoofdstukken, zo je wilt: Angst, Vlucht, Noodlot. Gevolgd door een belangrijke toelichting door de schrijver. De eerste twee boeken lezen als een bloedstollende misdaadroman. Ik moest het boek af en toe wegleggen – en las het niet voor het slapengaan, zo spannend vond ik het… In het derde boek zit Bigger Thomas, de hoofdpersoon, gevangen en zie je de Amerikaanse klassenjustitie aan het werk. Dat wat je als lezer al voelt in de eerste twee boeken, wordt hier feilloos geïllustreerd.

Richard Wright is een zwarte Amerikaanse schrijver. Hij put deels uit eigen ervaring. Hij is ook geïnspireerd door een rechtszaak in het Chicago van de jaren 1930. Hij werd in 1908 geboren op de plantage Travellers Rest bij Natchez in de Amerikaanse staat Mississippi. Hij groeide op in een arm, verscheurd gezin. Zijn vader was niet in staat vrouw en kinderen te onderhouden en liet hen in de steek toen Richard een paar jaar oud was. De kinderen zwierven met moeder, grootmoeder en tantes van de ene stad naar de andere. Wright wist op eigen karakter de lagere school te voltooien, las alles wat hem in handen kwam en vertrok in 1927 naar Chicago in de hoop daar leefbaarder omstandigheden aan te treffen dan in het racistische zuiden.

Richard Wright schrijft in de naturalistische traditie die gedurende de jaren dertig onder geëngageerde schrijvers in de Verenigde Staten herleefde en heeft zeker het werk van de Europese naturalisten grondig bestudeerd. Denk daarbij aan Emile Zola (1840 – 1902), Henrik Ibsen (1828 – 1906) en Leo Tolstoi (1828 – 1910). In 1947 vertrok Wright naar Parijs – hij was het racisme in de Verenigde Staten kotsbeu. Hij stierf in 1960, officieel als gevolg van een hartaandoening; volgens vele vrienden is hij vermoord. Vast staat in ieder geval dat Wright sedert de jaren zestig door diverse Amerikaanse inlichtingendiensten permanent werd gevolgd.

Native son werd in 1940 uitgegeven en het heeft nog niets aan actualiteit ingeboet. Het boek toont in mijn ogen aan dat de mensheid niet in staat blijkt om een vreedzame en respectvolle samenleving op te bouwen… Hebzucht en machtswellust zijn vooralsnog de drijfveren van de meeste machtsdragers, met als onderliggende oer-emotie de angst. Het moge duidelijk zijn dat ik vind dat we in angst aanjagende tijden leven. Zo verklaar ik de verrechtsing en de verharding van het (geo-)politieke toneel. Een van ons wordt een iconisch boek genoemd. Ik ben het daarmee eens. Ik noem het een hoop-loos boek. Het is in mijn ogen een must-read.

Interessante links:
> Vrij Nederland, Boekenbijlage 7 januari 1989
> Wikipedia